تاثیر تنش خشکی ناشی از پلی اتیلن گلایکول بر سطوح پرولین،جوانه زنی و رشد رویشی گیاه شوید (anethum graveolens l)

شوید یکی از گیاهان مهم دارویی است که کشت آن در مناطق خشک و نیمه خشک کشور می تواند گسترش یابد. از آن جایی که عمده مساحت کشور ما همواره دچار خشکی و کم آبی می باشد، هر تحقیقی که بتواند در جهت استفاده بهینه از آب باشد، مفید خواهد بود. در همین راستا و به منظور بررسی عکس العمل گیاه دارویی شوید به تنش خشکی در مرحله جوانه زنی و رویشی دو آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و تحت شرایط محیطی کنترل شده انجام شد. آزمایش اول با هدف بررسی اثر تنش خشکی بر صفات مورفولوژیکی و رفتار جوانه زنی انجام شد. برای اعمال تنش از پلی اتیلن گلایکول 6000 با پتانسیل های اسمزی شامل صفر(شاهد)، 5/1- ، 2- ، 5/2- و3- بار استفاده شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، وزن تر ساقه چه و ریشه چه را کاهش داد. در آزمایش دوم، نمونه ها در محیط کشت هیدروپونیک در معرض پتانسیل های مختلف خشکی با استفاده از6000 peg قرار گرفتند. پس از 4 هفته، پارامترهای مختلفی مانند سطح برگ، طول ریشه، طول ساقه، نسبت طول ساقه به ریشه، وزن تر بخش هوایی و ریشه، نسبت وزن تر و خشک بخش هوایی به ریشه، میزان تجمع پرولین و کربوهیدراتهای محلول ریشه و بخش هوایی، محتوای کلروفیل و میزان جذب عناصر معدنی k ، p مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش خشکی بر کلیه صفات مورفولوژیکی موثر بود و همه آن ها را کاهش داد. همچنین با افزایش تنش میزان انباشت پرولین وکربوهیدراتهای محلول بخش هوایی و ریشه افزایش یافت، بطوریکه محتوای پرولین و قند به ترتیب در تیمار 3- بار، در بخش هوایی به مقدار 58/83 درصد، 02/30 درصد و در ریشه ها به مقدار 98/82 درصد، 31/28 درصد نسبت به شاهد افزایش نشان داد. تنش خشکی میزان کلروفیل را کاهش داد. همچنین با افزایش تنش خشکی جذب و انباشتگی عناصر معدنی k+ و p در بافت های گیاهی مورد مطالعه کاهش یافت.